Thánh đường xưa

Thánh đường xưa
(Đặng Nguyễn Đông Vy)

Ba năm, nhưng tưởng như lâu lắm rồi Nghi mới trở về quê ngoại. Lại vào đúng dịp Noel. Cô thức dậy vào buổi ban mai, nằm thật lâu trên giường để lắng nghe tiếng chim hót trên những vòm cây trong vườn, tiếng gầu khua nướcvào thành giếng, tiếng ai đó đổ nước vào thùng, và tiếng quét lá…
Ngoại cô thường có thói quen quét lá vào mỗi buổi sớm. Khi những cây cỏ ngoài vườn còn ướt sương, khi những tia nắng đầu tiên mới chỉ lướt trên những ngọn cây cao vút, nhuộm một màu vàng óng, rất dịu. Bà dồn lá thành đống to trong góc vườn rồi châm lửa đốt. Lá khô cháy giòn và lá tươi nổ lép bép. Có những loại mà bọn trẻ con như cô gọi là lá nổ, cô thường hái bỏ vào lửa, thích thú nhìn chúng nổ tanh tách và phồng rộp lên như bánh đa nướng. Cô đã sống những ngày tháng tươi đẹp nhất của mình ở nơi này một xứ đạo hiền hoà và bình yên, cô đã trải qua một tuổi thơ trong trẻo và thánh thiện, một mối tình đầu cũng trong trẻo và thánh thiện như thế. Bởi vậy mỗi lúc nhớ quê ngoại, nhớ tuổi thơ là Nghi lại nhớ Đông, nhớ đến da diết. Suốt ba năm đại học, cô chỉ chăm chỉ vào sách vở, và không rung động với bất kỳ ai, mặc dù không hẳn là vì Đông, hoặc ít ra cô tin cũng không phải vì anh… Cách đây không lâu cô nghe ai đó nói anh vừa làm lễ tuyên thệ, cô có cảm giác lạ lẫm và cố hình dung ra anh trong chiếc áo chùng đen. Cô nhớ mình đã từng nói với anh rằng cô muốn anh trở thành một nghệ sĩ Piano chơi trong nhà hát lớn, chứ không phải là một thầy tu chơi đàn trong nhà thờ. Cô luôn nhớ đôi bàn tay mảnh và dài của anh lướt trên phím đàn tài hoa như thế nào. Và cô nhớ, nhớ mãi ngày bà ngoại mất, Đông đứng bên tháp chuông chờ cô để chờ cô đi lễ ra, ôm choàng lấy cô vào lòng và nói :
Em phải khóc đi Nghi. Tại sao trong đám tang em không khóc ?
Vŕ cô đã khóc, khóc mãi trong vòng tay Đông, không một chút e thẹn, không một chút ngượng ngùng, chỉ thấy nhẹ lòng biết mình được yêu thương và thấu hiểu…Nhưng từ ngày vào thành phố, Nghi đã luôn biết Đông là ký ức, là một cái gì đó đã qua. Là một mối tình đã qua, nếu cô có thể gọi đó là một mối tình…

Anh lớn hơn cô bốn tuổi. Và là một tu sinh. Anh là cháu ruột của vị linh mục chánh xứ nên từ bé anh đã biết chắc mình sẽ trở thành một tu sĩ.
Còn cô chỉ là một cô bé con gầy còm và lặng lẽ, hát trong ca đoàn của giáo xứ. Bố mẹ cô đều ở thành phố, còn cô sống với cậu và bà ngoại ở giáo xứ yên bình này từ lúc còn bé xíu. Bà ngoại cô rất ngoan đạo, thỉnh thoảng lại bảo cô mang lên nhà thờ cho anh và cha xứ những món ăn ngon. Anh thường đàn cho ca đoàn của cô hát trong những ngày lễ chủ nhật dành cho thiếu nhi. Cô không phải là người hát hay nhất, cũng không phải là cô bé xinh xắn nhất, nhưng anh vẫn thương mến cô vì cô rất hiền lành.
Cho đến buổi lễ Giáng sinh năm cô tròn 16 tuổi. Khi ngồi vào đàn, anh gần như không nhận ra cô đang đứng ngay bên cạnh, trong chiếc áo dài trắng mềm mại và tinh khôi. Đó là lần đầu tiên anh thấy cô mang áo dài, cũng là lần đầu tiên anh nhận ra cô đã trở thành một thiếu nữ xinh đẹp. Nhìn nghiêng, khuôn mặt cô có cái gì đó thật thanh cao và thánh thiện, đôi mắt đen trong veo luôn nhìn thẳng về phía trước. Khi hát, chiếc cổ mảnh mai của cô vươn lên duyên dáng như một con thiên nga trắng : “ Cao cung lên, khúc nhạc thiên thần xuống, …” Và trong một thoáng, anh quên mất mình đang ở trong nhà thờ, anh ngỡ mình chỉ đàn cho một mình cô hát, và anh cũng chỉ nghe mỗi tiếng hát của cô mà thôi…
Và từ đó anh để ý đến cô, một điều tự nhiên hơn tất cả mọi điều có thể xảy ra trên trái đất này. Và anh yêu cô, dù anh tin rằng anh chưa bao giờ thổ lộ cho ai biết, kể cả cô. Anh thấy mình sung sướng khi nghe bạn cô kể rằng ở trường, cô là một lớp trưởng được nể nang vì học giỏi và năng nổ. Anh thích nhìn ngắm cô cười nói giòn giã với bạn bè, và vô cùng hạnh phúc khi cô ngừng lại và ý nhị nhìn về phía anh với ánh mắt vừa táo bạo vừa thẹn thùng một cách dễ thương. Mỗi khi tan lễ, cô thường quỳ lại rất lâu và là người về sau cùng. Anh đợi cô bên cạnh tháp chuông, chỉ để im lặng trao cho cô một gói kẹo nhỏ, một chùm ổi, hay là một chùm mận hái từ khu vườn của nhà thờ. Và đôi khi, chỉ để hỏi :
Hôm nay em có vui không ?
Vŕ nghe cô thě thầm:
Dạ có.
Trong những buổi lễ, cô luôn těm cách đứng cạnh chiếc dương cầm, và thỉnh thoảng anh lại mỉm cười với cô, sung sướng thấy đôi mắt cô long lanh và đôi môi cô mím lại để che giấu một nụ cười. Không có ai biết điều đó, chỉ có anh và cô.
Đôi lúc, trong những giờ đọc kinh tối và sáng, anh bỗng nhớ đến cô và thầm nghĩ : “ Mình không muốn trở thành một linh mục nữa, mình sẽ nói với cha xứ là mình không thể trở thành linh mục được”. Nhưng chỉ nghĩ đến đó anh đã thấy hoảng sợ. Anh đã sống với người chú nghiêm khắc này từ khi còn là một cậu bé lớp hai. Chú đã nuôi anh ăn học và mọi người đều tin rằng anh không thể trở thành gì khác ngoài một tu sĩ. Anh đã quen với công việc của nhà thờ, quen kéo chuông trước giờ lễ, quen với việc đèn đóm, âm thanh, đàn hát. Quen cả với kiểu sống trầm mặc và cô độc của người tu hành, lủi thủi trong căn phòng nhỏ và đọc kinh rất nhiều lần trong ngày. Anh không thể giẫm đạp lên tất cả, chỉ vì cô. Anh không thể tưởng tượng cô có thể mang đến cho anh điều gì hơn là thứ tình cảm trong sáng vô hại ấy, thứ tình cảm mập mờ giữa tình yêu trai gái và tình anh em. Và gần như một sự ngây thơ, anh vẫn nghĩ cô là của riêng mình, và sẽ không bao giờ thuộc về ai khác.
Vào một buổi trưa tháng 6, nắng đổ chói chang. Anh vừa về đến nhà thờ đã thấy cô đứng chờ cạnh tháp chuông. Cô nhìn anh bằng đôi mắt long lanh chực khóc, và má rám hồng lên vì nắng:
Em lên xin cha xứ cho nghỉ hát ở ca đoàn, em phải vào Sài Gòn để thi đại học. Có lẽ em không về đây nữa.
Anh đứng lặng, buông xuôi tay theo thân mình. Lòng xáo trộn dữ dội dù biết chắc mình sẽ không thể làm gì để giữ cô lại.
Khi nŕo em đi ?
Có lẽ lŕ chiều nay
Chiều nay ?
Anh tự hỏi, cô nhěn anh như thế có nghĩa lŕ gě ? Cô chờ đợi anh điều gì, một điều thổ lộ, hay hứa hẹn mà anh không thể nào thốt lên được chăng ? Nhưng cô chỉ lắc đầu nhè nhẹ rồi nói :
Anh ở lại mạnh giỏi.
Anh gật đầu và cô quay lưng đi. Anh chợt thấy lòng mình trống hoác
Nghi !
Cô quay lại, điềm tĩnh đến lạ lùng, giống như cô đã biết chắc anh sẽ gọi cô, thậm chí biết chắc sẽ nói gì :
Em… cố gắng học giỏi nhé !
Cô mỉm cười nhè nhẹ, rồi lại gật đầu và quay đi. Anh đâu cần phải dặn cô như vậy, anh biết chứ. Anh luôn luôn biết rằng cô là một sinh viên giỏi, cô sẽ làm được điều cô muốn và sẽ trở thành một cái gì đó trong đời, mạnh mẽ và không bao giờ bị khuất phục. Một cái gì đó, khác anh.
Từ khi Nghi đi, anh cảm thấy trong lòng mình trở nên trống rỗng và vô vị, nhưng anh chấp nhận sự vô vị đó và gọi nó là “ sự bình yên ”. Anh tiếp tục đàn cho ca đoàn hát, tiếp tục học tiếng La tinh, học thần học, học ngoại ngữ và âm nhạc ở chủng viện. Rồi hai năm sau, anh chính thức khoác lên mình chiếc áo chùng đen và chờ đợi thời gian thử thách để trở thành linh mục.
Thỉnh thoảng, anh vẫn nghe một vài người nhắc đến Nghi, nhưng anh tin rằng cô như một cơn bão đi xa, và lòng anh phẳng lặng trở lại. Anh nghĩ rằng mình đã không nhớ mong Nghi trong chừng ấy năm tháng, không mong muốn gặp lại cô cho dù anh vẫn dành cho cô một lời cầu nguyện vào mỗi đêm. Điều đó có nghĩa là Nghi sẽ không bao giờ khuấy động đươc tâm hồn anh được nữa. Anh vẫn tưởng như thế, cho đến một ngày tiếng chuông Giáng sinh lại ngân lên bình yên và Nghi trở về…
Đông đứng ngay trước mặt Nghi và vẫn còn kinh ngạc. Từ ngày anh mặc áo chùng, tất cả mọi người đều gọi anh bằng thầy, nhưng anh không hề cảm thấy bất bình khi Nghi vẫn gọi anh là “ anh !” Dường như trong tâm trí của anh, anh chưa bao giờ nghĩ rằng Nghi có thể gọi anh khác đi được. Trong bóng tối, Nghi đẹp một cách kỳ lạ. Đôi mắt trong như không có đáy, và cái cánh mũi hếch lên bướng bỉnh của cô dường như quen thuộc với anh khủng khiếp, như là cô chưa bao giờ xa anh lâu đến vậy. Đông ngửi thấy mùi chanh thoang thoảng từ mái tóc Nghi, có thể, từ đôi môi của cô nữa. Một cách hoàn toàn vô thức, anh đưa tay sờ lên mặt cô, dường như để nhận xem có đúng là cô hay không, hay để chứng thực là cô thực sự hiện hữu :
Em vẫn đẹp lắm !
Nghi mỉm cười vŕ anh thấy bŕng hoŕng cả người, bŕng hoŕng vě những lời lẽ mŕ měnh vừa mới thốt ra, bŕng hoŕng vě anh đã không hề chờ đợi được gặp lại cô, và còn bàng hoàng vì những tình cảm không lường trước được đang trỗi dậy mạnh mẽ trong anh. Nếu ngày xưa, đối với anh cô là một thiên thần tinh khôi thì bây giờ cô là niềm khát khao bùng cháy, chực huỷ hoại tất cả mọi thứ. Và Đông biết rõ, chỉ cần dấn thêm một bước nữa thôi thì cô sẽ là sự lầm lạc của anh, là nỗi ô nhục của gia đình anh, của chú anh, và của tất cả những người dân ngoan đạo xứ này.
Nghi ngước đôi mắt trẻ con của mình lên chờ đợi và thấy đôi mắt của Đông nhìn cô đăm đắm qua màn đêm, nửa khao khát, nửa sợ hãi. Bỗng dưng, Nghi muốn oà khóc, cô biết Đông không thể vứt bỏ tất cả và ôm choàng lấy cô. Trong bóng tối, cái cổ cồn của chiếc áo tu sĩ nổi lên màu trắng toát, trắng đến đáng sợ. Nó như một nhát dao đâm mạnh vào tim cô. Cô vừa thấy mình tội lỗi, vừa nguyền rủa sự hèn nhát của cô, và cả của anh. Bởi cô bỗng nhận ra rằng mình yêu anh, vẫn yêu anh từ ngày xưa đến giờ, kể cả 3 năm trời không gặp, bất kể chiếc áo đen tuyệt đẹp anh đang khoác trên người. Cô muốn gục đầu vŕo ngực anh vŕ kể cho anh nghe cô đã nhớ anh nhu thế nào, rằng cô đã thèm khát có được sự vững chãi dịu dàng của anh bên cạnh như thế nào.Rồi cô ước gì Đông đừng nhìn cô nồng nàn như thế. Cô lại ước có một ai đó đến gần họ ngay lúc này để anh rời xa cô ra. Đông sẽ trở thành một linh mục, điều đó là không thể thay đổi được. Nghi biết rằng Đông hiến dân cuộc đời mình cho tu hành không chỉ vì niềm tin, mà còn vì niềm tự hào của cả gia đình, vì bổn phận và cả vì những tham vọng của bản thân anh. Đó là một con đường đã được vạch sẵn và Đông chưa bao giờ bước chệch ra khỏi con đường đó
Có tiếng chuông đồng hồ điểm 12 tiếng chậm rãi. Đông bất giác lùi lại :
Sắp lễ rồi
Phải, sắp lễ rồi.
Em vào nhà thờ chứ ?
Em không biết
Đông quay nhìn vào bên trong, ngần ngừ:
Anh phải đàn cho ca đoàn hát thánh ca.
Em biết.
Đông cầm lấy bàn tay nhỏ nhắn của cô, và lắc khẽ :
Có lẽ… anh vào trước, em vào sau nhé !
Nghi gật đầu nhè nhẹ, nhìn Đông đi như chạy vào phía cửa nhà thờ, cô nghe như có gì đổ vỡ trong lòng mình. Đó là lúc cô nhận ra rằng Đông sợ mọi người nhìn thấy. Nhưng không thể trách anh được… không thể trách được. Đời người ta vẫn khổ sở vì những khát khao bị kìm nén. Có lẽ, cô là phần yếu đuối nhất trong tâm hồn Đông. Cô chầm chậm bước ra khỏi cổng giáo đường. Đêm lạnh. Và gió thổi vi vút. Đêm Giáng sinh thường mang đến cho Nghi một cảm giác lạ kỳ, vừa ấm áp, vừa trống trải. Nghi thoáng nghe tiếng dương cầm vang lên điệu nhạc quen thuộc : “ Cao cung lên, khúc nhạc thiên thần xuống, hoà trong làn gió, nhè nhẹ vấn vương… Ôi linh thiêng…” Sau lưng cô, tháp chuông bắt đầu ngân lên những điệu nhạc trong trẻo. Ngay lúc này, Nghi biết mình phải đi xa thật xa, trước lúc cô có ý định lôi kéo Đông, hay cám dỗ anh. Mối tình đầu cũng như tiếng chuông vậy. Nó đã qua rồi dẫu rằng ta vẫn nghe như những âm vang của nó còn đọng mãi. Không ai có thể tìm thấy một tiếng chuông, cũng như không ai nên cố tìm cách giữ lại một tiếng chuông. Hãy để những cơn gió nguyên sơ mang tiếng chuông ấy đi xa. Nếu không thể tạo ra một điều tốt hơn hiện tại, thě cũng không nęn phá vỡ hiện tại. Có một thánh đường trong tim anh, trong tim cô, và những gì cất giấu trong đó là thiêng liêng. Nhưng những tham vọng, những bổn phận, cũng như nỗi sợ hãi trước nhân gian bắt họ dừng lại. Đêm thánh vô cùng… Và cánh cửa thánh đường xưa đã khép. Cô chỉ ước một điều, ước gì nó đừng trở nên hoang phế với thời gian…